Нӧшмӧ – кулинарийыште

Тутло кавунышто пеш шуко нӧшмӧ уло. Тудым изижат-кугужат йӧратен кочкына. Тылеч посна, кавун нӧшмӧ – сӧсаным лукшо тергыме пеш сай средстве. Но тудын дене тыгак салаткым, шӱрым (поснак кавун дене шолтымым) тамлештарат, пакчасаска запеканкым сӧрастарат. Кавун нӧшмӧ дене пеш чапле ӱйым ямдылат. Тудо ятыр кочкышым палынак тамлештара.

Кечшудо нӧшмӧ – кочкыш веле огыл, эше пайдале вещества да витамин клат. Тудым илемат, жаритлымымат кочкаш лиеш. Кечшудо ӱй пакчасаска салатым палынак тамлештара. Тудын дене мюслим ямдылат, тӱрлӧ кочкышым куэштыт. Ты нӧшмым пич петырыме йоҥгытышто кукшо да пычкемыш верыште аралат.

Эрвелне кунжутым кужу илышым пӧлеклыше кушкыллан шотлат. Японийыште, Китайыште да Корейыште тудым чыла тӱрлӧ салатыш ешарат, а Лишыл Эрвел кундемыште – хумусыш (тусо калыкын кочкышыжо). Кунжут нӧшмӧ ден кунжут ӱй Эрвелыште кумдан шарлыше тхинын (кочкыш) негызшылан шотлалтыт. Мемнан дене тудым кунжут пасте маныт. Мыланна гын кунжут нӧшмӧ дене ямдылыме хатин халва утларак палыме. Африкыште, Индийыште, Кокла Азийыште кунжутым иленак, жаритлен, эсогыл шотлен кочкыт. Мемнан кундемыште тудым тӱҥ шотышто кӱэштме кочкышыш ешарат. Но кунжут тыгак чыве, кол, салат лышташ дене келшен толеш.