Пел курым келшен илат

8 июльышто Еш, йӧратымаш да ўшанле улмо кече палемдалтеш. Икмыняр ий ончыч тиде кечын вате-марий Ильчигуловмытым «За любовь и верность» медаль дене палемденыт. Ты ийынак Евгений Иликбаевич ден Роза Владимировна юбилейыштым палемденыт: шошым пырля келшен илымыштлан 50 ий темын.

50 ий! Историйлан – тиде улыжат жап. А айдемылан – пўтынь илыш! Тудым вате-марий Ильчигуловмыт эртеныт. Пел курым ончыч тиде чапле еҥ-влак икте-весыштлан нигунамат ойырлыдымашын, ойгыштат да куаныштат пырля лияш мутым пуэныт.

А нунын еш илышышт кузе тўҥалын? Огыда ўшане – шолыштмаш гыч. Но чылажымат радам дене.

Евгений ден Роза тўрлӧ ялыште иленыт гынат: тудо Уялыште, а Роза – Тӧлдыштӧ, коктынат Тӧлдӧ школышто тунемыныт. Сандене йоча годсо жап гыч палыме улыт манаш лиеш. Евгенийым школысо комсомол организацийыш секретарьлан сайлат. А Роза отрядыште вожатый лийын. Чумыр да общественный пашаш нуным ушен шоген. Евгений тыматле, вуйын шогышан да мотор ўдырым ончалаш тўҥалын. Икмыняр жаплан рвезе-влакын корнышт ойырлен: 8 классым тунем пытарыме деч вара Евгений Иликбаевич Дуван ялозанлык техникумыш тунемаш каен. Нуным пўрымаш угыч 1967 ийыште ушен. Тунам Евгенийым колхозыш практикым эрташ колтеныт, а Роза тыште школ деч вара ушкалым лўштен. Евгений мотор лўман Роза ўдырым куштымаш деч вара мӧҥгышкыжє ужаташ тўҥалын. Евгений тунемме годым тыге кок ий эртен, шуэн вашлиялтыныт. Теве 1969 ий февральыште дипломан самырык специалист Евгений Тӧлдӧ ялыш колхозыш пӧртылеш.

Евгенийым майыште армийыш наҥгайышаш лийыныт, тидым тудо пален. Сандене йӧратыме ўдыржым йомдараш огыл манын, кӧ пала, кок ий тиде чевер ўдыр тудым вучаш тўҥалеш але уке, Евгений вучыдымо поступкым ышташ лийын. Йолташ-влак дене кутырымеке, ялысе йўла почеш нуно ўдырым «шолыштыныт» да мӧ‰гышкыжӧ налын толын. 22 апрельыште, В.И. Ленинын шочмо кечыжын, Роза ден Евгений шке кылыштым пеҥгыдемденыт, ялысе клубышто весела комсомол сўаным модыныт.

1971 ий майыште армий гыч пӧртылмеке, Евгенийым Калтаса госплемстанций вуйлатышылан шогалтат да тудо ешыже дене Калтаса селаш илаш кусна. Икмыняр тылзе гыч угыч у паша: 1972 ий февральыште райком тудым Ленин лўмеш шочмо колхозыш тўҥ зоотехниклан колта. 1976 ийыште Евгений Иликбаевич адакат ешыж дене илаш кусна – ындыжым Амчемучаш ялыш. Тушко тудым Чапаев лўмеш озанлыкын парторганизацийын секретарьжылан сайленыт, а вара – вуйлатышылан. 1984 ийыште Ильчигуловмыт еш Калтаса селаш илаш толеш. Евений Иликбаевичым КПСС райкомын кокымшо секретарьжылан сайленыт, вара райсовет исполкомын вуйлатышыжлан да 1991 ий марте КПСС РК икымше секретарьжылан.

Чыла тиде Роза Владимировналан куштылго жап лийын огыл. Туге гынат тудо эре пелашыже пелен лийын, полшен. Озанлыкым кучен, колхозышто тыршен, сатучо лийын, а 1984 ий гыч сулен налме канышыш лекмыж марте – Калтаса селасе райбиблиотекыште. Роза Владимировнан ойыртемалтше наградыже – «Ава чап» медальже уло. Пеш жал, тыгайым ача-влаклан огыт пу. Вет ты награде дене Евгений Иликаевичымат палемдаш лиеш. Роза Владимировна дене пырля вич икшывым шочыктеныт да ончен куштеныт. Нуно кажнышт илышыштышт шке корныштым муыныт. Кугырак Татьяна ўдырышт Екатеринбургышт ила, Алексей эргышт – Чайковский олаште, а Елена, Лилия да Наталья ўдырышт – ача-авашт деч мўндырнӧ огыл – Калтаса селаште.

Нине 50 ий эртен кайымым Ильчигуловмыт шижынат огытыл. Иленыт, пашам ыштеныт, икшыве-влакым куштеныт, йол ўмбаке шогалтеныт. А тушто у тукым. Роза Владимировна ден Евгений Иликбаевичын кызыт шым уныкашт деч посна эше уныкашт-влакын кок икшывышт уло.

Ойлат, пуйто кажне апшатче шке пиалжым тапта. Ильчигуловмытат тыгак шонат. Пел курым юбилейым вашлияш мыняр чытымаш, тыршымаш, икте-весым умылымаш, колыштын моштымаш, ойго ден куаным лош пайлаш кўлын. Пиалан, таза да кужу ўмыран лийза, пагалыме Роза Владимировна ден Евгений Иликбаевич!

С. Аркадьева