Вашлиялтыныт. Боевой йолташыштым шарналтеныт

15 ий ончыч мемнан кундемнан шочшыжо-влак Чечен мландыште вашлиялтыныт. Тиде вучыдымо да шарналташ кодшо вашлиймаш лийын...

Кеҥежын ик поро кечыжын редакцийыш мемнан кундемнан шочшыжо, Шоръялыште шочшын-кушшо, а кызыт Уфа олаште илыше, ОМОН (отряд милиции особого назначения) ветеранмыт каҥаш вуйлатышын алмаштышыже Герасим Саляев йыҥгыртен.

Тӱҥалтыше тудын нерген икмыняр мутым каласена. Герасим школ деч вара Уфасе речной училищыш тунемаш пурен. Училище деч вара тудым армийыш служитлаш налыныт. Рвезын морфлотышто служитлаш тыланымашыже лийын. Но призывной пунктышто тудлан тыге вашештеныт: мучашдыме ошма кумдык – тидат теҥыз. Тудым Монголийыш колтеныт. Тыште сай боевой шуаралтмашым налын да службым умбакыже эрташ лийын. Ындыжым – милицийыште.

Герасимын правам аралыше органлаште службым эртымашыже неле 90-ше ийлаште логалын. Бандит группировко, кредалмаш, толымаш… Чыла тидым Уфа олаште ужаш лийын. Тыште тудо постовой милиционер лийын пашам ышташ тӱҥалын. 90-ше ийла тӱҥалтыште ОМОН (отряд милиции особого назначения) икымше отряд-влакым ышташ тӱҥалыныт. Герасим башкир ОМОН-влак стройыш логалыш. Кеч тушко чылаштымат огыл ойырен налыныт.

1993 ий февраль тудлан шарнымашеш кодын. Ту ийын Уфа оласе аэропортышто кок террористым кученыт да тыге пассажир самолетым шолыштмым ончылгоч кораҥденыт. Тидын нерген республикысе чыла прессе возен, мемнан район газетнат ӧрдыжеш кодын огыл. А кунам Чечня Россий деч ойырлынеже лийын, Герасим ту событий-влакын рӱдышкыжӧ логалын. Сапер-влак взводын командирже лийын. Тудын шӱдылен мине ден растяжке-влакым осал конден кертдымым ыштен. А «шокшо точкылаште» лийме кече-влакым иктыш ушаш гын – суммышто 460 цифра миен лектеш.

А ындыжым тудын редакцийым молан йыҥгыртымыжым каласем. 15 ий ончыч, 2004 ий кеҥежым, Калтаса кундем гыч Чечен мландыште кум еҥ вашлийыныт. Кунам йот мландыште земляк-влак вашлиялтыт да эше тыгай обстановкышто – шке шочмо иза-шольо дене вашлийме дене иктак.

Алексей Раянов тунам эше паспортный ӱстелын вуйлатышыже лийын огыл. Туге гынат тудо кок чечен компанийыште лийын. Ляпустин Эрнеста Владимировичын «шокшо точкышто» икымше командировкыжо лийын. Вара эше лийыныт конешне.

– Вашлиймашым организоватлаш полшыза, пожалуйста, – йодо мыйым Герасим Саляев.

Мый Ляпустин Эрнест Влаимирович да Раянов Алексей Михайлович деке йыҥгыртышым. Нуно келшышт. Теве 15 ий гыч нуно угыч вашлиялтыч. Ындыжым Чечен мландыште, блокпостышт огыл, а РФ МВД-ын Калтаса районысо пӧлка вуйлатышын кабинетыштыже.

А мо нерген нуно кутыреныт – тидым вес гана каласкалем.