Эртыше арнян районышто у тунемме ийлан образований учреждений-влакын ямде улмыштым текшыраш тӱҥалыныт

Школ, йочасад да ешартыш образований учреждений-влакым текшырыше межведомственный комиссийыш госпожнадзор, полиций да районысо образований пӧлкан пашаеҥже-влак пуреныт. Паша кум кече шуйнен. Икымше кечын комиссий райрӱдӧ деч йӱдвел-касвел велым школлаште лийыныт, вара эрвел зонын образований учрежденийже-влакым текшырен. Комиссий шке пашажым Калтаса да Краснохолмский селалаште школ ден йочасад-влакым текшырымаш дене мучашлен. Комиссийыш индеш еҥ пурен, кажныже шке пашажым ыштен да объект-влакым текшырен.

Мутлан, полиций пашаеҥ-влак охранын пашажым, видеонаблюдений да волгалтырыме системым, безопасность шотышто агитаций улмым ончен. Госпожнадзорын инспекторжо Светлана Атналина пожар ваштареш сигнализаций системе, пӧлемла гыч еҥ-влакым эвакуироватлыме планым, тулым йӧртымӧ средства-влакым, электроприбор-влакым сетьыш чын ушымо пашам текшырен. Ик мут дене каласаш гын, образований учрежденийлаште икшыве-влаклан шокшо, волгыдо да лӱдыкшыдымӧ лийшаш. Комиссийын текшырымашыжым иктешлымеке, у тунемме ийлан образований учреждений-влакым эн сай ямдылыме конкурсышто сеҥыше ден призер-влакым ойыреныт. Сеҥыше-влакым августысо педкаҥашыште увертарат да чапландарат.

Текшырыме ик кечын комиссий дене мыят лектым да шке шонымашем нерген каласкалынем.

Кӧ гына Киябак тичмаш огыл кыдалаш школышто лийын, тудо чылалан келша. Школ зданийын архитектурыжым туге чаплын ыштыме, тыште чыла шотыштат икшыве-влаклан тунемашышт сай манаш лиеш. Класс да моло пӧлемлаште волгыдо. Мылам школын спортзалыже моткоч келшыш. Тудым моло спортзал гаяк оформитлыме. Туге гынат тышке ала-могай храмыш пурымо гай чучеш, тунаре тыште волгыдо да сай. Районысо моло спортзаллаште пычкемшырак. Тыгак актовый залышт келшыш. Тудо кугу огыл, но тыште лияш кумылло.

Киябак школ – районышто ик эн тошто школ. Тидым школын кокымшо пачашыштыже верланыше музейын пырдыжлаштыже ужаш лиеш. Тудо коридор-влак ушнымаште верланен. Коридор дене эртен кайыме годым стенд ден экспонат-влакым ужаш лиеш. А икшыве-влак нуным кажне кечын ужыт.

Межведомственный комиссий образований учрежденийым приниматлымыж годым Киябак тичмаш огыл кыдалаш школлан сай аклымашым пуэн да у тунемме ийлан ямде улеш манын каласен. Школын коллективше кеҥежым класслаште, коридор да моло пӧлемлаште косметический ремонтым ыштен. Школ территорият ару, пеледалтше клумбо-влак шинчам куандарат.

Тений школышто 110 икшыве тунемаш тӱҥалеш. Тиде Киябак да Шоръял гыч икшыве-влак шинчымашым погаш коштыт. Нужнан илыше ешла гыч 10 икшывылан школ принадлежность ден формым налаш полышым ончыктымо.

Савакмарий ялысе «Рябинушка» йочасадын участкыштыже, тудо Краснохолмский селасе «Теремок» йочасадын филиалжылан шотлалтеш, шоган, йошкарушмен, ковышта, кешыр да пареҥге кушкыт. Ончал лекмаште нуно сай лектышым налшаш улыт да нуным изи йоча-влакым пукшаш кучылтмо лиеш.

– Комиссий дене тиде кечын ме районысо чыла школ ден йочасадлаште лийна. Чыла вере участкылаште нимом огыт кушто манаш лиеш. А теве Савакмарийысе йочасадыште ожно семынак мланде участкым пайдалын кучылтыт, – ойла образований пӧлкан вуйлатышыже Эльвира Гарипова. – Образований учрежденийлаште икшыве-влакым пукшымо организацийым аутсорсингыш кусарымылан кӧра школ ден йочасад-влакын коллективыштлан продуктым шке ямдылаш ок кӱл. Но вет школ участкылаште пакчасаска емышым ончен кушташ нигӧ чаракым ыштен огыл. А Савакмарий ялысе йочасад ты шотышто молодец улеш.

Йочасадыш 20 йоча коштеш. Тыште Марина Иргибаева воспитатель лийын тырша. Наталья Имакаева, Лениза Исикеева да Инна Тимиряева икшыве-влакым ончаш полшат да моло сомылым шуктат. Краснохолмский селасе «Теремок» йочасадын вуйлатышыже Надежда Лиховских филиалын коллектившым мокта.

– Шке пашаштым сай шуктат, – ойла тудо.

Комиссий йочасадын у тунемме ийлан сай ямдылалтмыжым палемден.

Актыганысе тичмаш огыл кыдалаш школ тений шӱлыкан койын шога. Молан манаш гын, пашам ыштыше моло школ-влак кокла гыч лач ты школ гына тошто зданийыште верланен. Класс кабинет-влак ик зданийыште, спортзал ден кочмовер 200 метр ӧрдыжтӧ. Зданий тошто, тудым ала-кунам дыр райрӱдӧ гыч кондымо. 1 №-ан Калтаса кыдалаш школысо тӱҥалтыш школын зданийже, моло кокытшо – РайПо-ын кевытше-влак.

Актыган да йыр улшо мланде гыч мыняр нефтьым тулен налме, ты окса дене рӱдолаште мыняр дворецым чоҥымо?! Актыганмытлан дворец-влак огыт кӱл, тек нуным Москваште илыше калык кӧранен онча. Тышке улыжат сай школ ден йочасадым да корныш асфальтым шараш кӱлеш. Да эше пӱртӱс газым пурташ. Вет нуно шуко огыт йод.

Тений Агытанысе тичмаш огыл кыдалаш школышто 5 пошкудо ялла гыч: Актыган, У Яш, Тошто Яш, Уял да Братовщина гыч 98 икшыве тунемаш тӱҥалеш. Пытартыш ялже тачысе кечылан ик эн изи. Тушто улыжат 19 пӧрт уло да тӱҥ шотышто илалше еҥ-влак илат. Самырык еш-влакат улыт, а эн тӱҥжӧ – чылажат шуко икшыван еш, тушто кум-ныл икшыве дене кушкыт. Тений Братовщина ял гыч Актыган школышто 12 тунемше шинчымашым погаш тӱҥалеш. Нуным школ автобус шупшыкта.

Ты ийын Актыган тичмаш огыл кыдалаш школым 9 ӱдыр ден эрге тунем лектын. Нунын кокла гыч кандашыже Нефтекамск оласе колледж ден училищылаште тунемаш тӱҥалыт. Ик выпускнице отличий дене аттестатым налын да 10 классым 2 №-ан Краснохолмский кыдалаш школышто тунемаш тыланымашым ончыктен.

Павасола ялыштат корно да газ шотышто Актыганысе гаяк. А школ тыште у, типовой, районышто ик эн мотор манаш лиеш. Школ территорийыште йырым-йыр тӱрлӧ деч тӱрлӧ пеледыш-влак пеледыт.

Тыште тений Павасола, Калмиямучаш, Васола, Султанай, Надеждин да Барьяза ялла гыч 117 икшыве тунемаш тӱҥалеш. 8 йоча икымше гана парт коклаш шинчеш.