Кеҥеж

Ожсо гае кеҥеж кече

Ушыштем гына улеш.

Тений шошо путырак ямлын эртыш. Лум пеш вашке левен, шкаланже корным ыштен кайыш. Шырчык-влак тольыч, пӧрткайык-влак пыжашым оптышт. Канде каваште шокшо, мотор кече ончале, шыргыжале. Тўня йывыртен помыжалте. Пушеҥгыште ужар лышташ-влак вашке лектыч. Южик еҥже сурт-сомылкам шуктышыла ышат шиж, ышат уж. «Ой, теве гына пушеҥге-влак чаран шогыт, лышташымат колтеныт, вашке ямле кеҥеж шуэш», – малдальыч.

Теве кужаш жап вучымо кеҥеж толын шуо. Шем, шучко пылан, осал мардежан, чытет гын, чыте. Йўржӧ йўреш, ложга, шыже игечыла чучеш. Кажне еҥ вуй ўмбаке ончыштеш, шем пыл олмеш яндар, канде кавам ужнеже, кайык мурым колнеже. Но уке. Калыклан пареҥге шындаш Юмо поро игечым пуыш, а шудым солаш, вольыклан кургым ямдылаш пеш йӧсӧ лие. Кеҥеж гоч чарныде йўр йогыш. Теве волгенче волгалтеш, кўдырчӧ рашкалта. Ик жаплан ожсо кеҥеж гае чучеш. Эрлашыжым адакат йўштӧ йўр шыжа. Икманаш, игече игылтеш.

Суртоза пакчаемыжым кушташ тырша, йўдвошт шўкшудым эрыкта, пареҥгым ура. Шўшпык шўшкымӧ, куку мурымо йўк але шоктыш ала уке. Ял калык ышат умло. «Ох, илышет-касышет!», – малдалыт. – Могай саманыш толын шуна? Тидыже чыламат шонаш тарата.

Йӧра эше ял покшелне корно сай, ошкылаш каныле. Ужарге кўрен тўсан калай дене леведме пӧртвуй-влак волгалтыт, ялым сылнештарат, калыкын кумылжым нӧлтат. Пакчашке пареҥгым лукташ лекше еҥ-влак садак шўлыкан улыт. Кольмо дене кўнчалтат, лавыра кандарым пелке шолат да тушто кид дене пареҥгым кычалыт. Иктын-иктын лавыра деч эрыктен, чумырымо верыш кудалтат. Шкешт кече ончалмым, мардеж пуалмым вучат. Кошка ма, уке ма, ведраш оптен, ўшык верыш пуртат. Южик еҥже манеш-манешым колтен, куван кеҥежым вуча. Шукыжо сырен-сырен лавыраштак нєштылеш.

Тиде серымемым пўртўсын сылне сўретше манынам. Тиде ош тўняште илыше чонан еҥлан чыла игечыштат, кеч-могай гынат, сылне гына лийшаш шонем.