Пасулаште – у технике

«Восход» СХК-ын пасуштыжо тиде арня гыч кугу куатан у «Бюллер» трактор пашам ышташ тўҥалын. Тыгай трактор-влакым «Россельмаш» завод луктеш.

Ме ИКЦ-ын инженер-консультантше Юрий Маникаев дене пырля тиде озанлыкыш лўмын у тракторым ончаш кайышна.

Трактор ончычсо Сосновка ял шеҥгелне, Братовщина ял дене границыште, мландым кылмаш куралын. Кугу куатан технике мемнан трактор-влак гай огыл, тудо утларак йот элыште ыштен лукмо «Джондир» гай. Тудо нимогай нелылык деч посна пасум куралын. Иканаште куд метр кумдык мландым куралеш.

– Ме лўмын у тракторлан тиде пасум ойыренна, – ойла озанлыкын тўҥ агрономжо Егор Зайнетдинов. – Тудо тыште чыла верат савырнен, шкенжын куатшым ончыктен кертеш. Тыгай трактор дене ме мландым кылмаш тыманмеш курал лектына, игече гына сай лийже. Т-150 кум трактор дене 1100 гектар мландым куралме, эше 1200 гектар кодын.

«Бюллер» у тракторым озанлыкын уста механизаторжо Николай Исашевлан ўшанен пуэныт. Завод гыч специалист-влак толыныт да тудым у трактор дене кузе пашам ышташ туныктен коденыт. Николай Сергеевич тудлан вашке тунем шуын. Вет тудо эше озанлыкыште йот элыште ыштен лукмо самоходный «Кейс» косилке дене пашам ышта. 1989 ий гыч Исашев тўрлӧ маркан технике дене ышта – МТЗ, ДТ-75, Т-150, шурным погышо «Нива» комбайн, - тыршен.

– Кузерак вара у технике?, – йодна ме тудын деч.

– Мардеж гай писе, – ойла Николай Сергеевич. – Кеч мый тудлан кугу нагрузкым ом пу, обкаткым эрташ кўлеш. Капот йымалне 320 имне вий, тудо Т-150 трактор деч кок ганалан куатанрак.

«Бюллер». Тудлан але тунем шуаш кўлеш. Но тунем шуына, шонем. Вет ме МТЗ, ДТ, Т-150, К-700 трактор-влак денат тыгак тунемынна. А шукерте огыл «Джондир», «Кейс», «Магдон», «Акрос» деке тунемынна… Кугу куатан «Бюллер-влак» мемнан пасунам куралаш тўҥалыт. Эн тўҥжӧ, нуным Российыште ыштен лукмо.

«Кӧ эше у техникым налын?» тыгай йодышым мый ИКЦ-ын инженер-консультантше Ю.А. Маникаевлан пуышым. Теве мом тудо каласыш:

– Пасу пашаште сеҥымашлашке шуаш машинно-тракторный парк кугун полша. Тудын могай улмыж деч чыла паша шога. Тидын годым шурным погымо да ўдымӧ кампанийын кўрылтыш деч посна пашам ыштымыжат.

«Восход» СХК машинно-тракторный паркым уэмдыме шотышто кугу пашам намия, у, кўкшӧ производительностян техникым налеш, тидыже механизатор-влаклан сай условийыште пашам ышташ, паша лектышым кўкшемдаш полша. Тений январь тылзе гыч озанлык КАМАЗ-ым, кургым погымо КВК комплексым, тырмалыме комплект-влакым налын. А ты кечылаште кўкшӧ производитеьностян Buhler тракторым ПСКуМ-10 тырма да органический уяҥдышым шыжыктыме РОУМ-14 налыныт.

2019 ий январь гыч ялозанлык техникым налыныт: Бикмурзин КФО – Т-150К колесан тракторым, погрузчик дене кок Беларусь тракторым, прицепым, СЖФ программе почеш комбикурго установкым, «Томь» ўдымє комплексым; «ИТС-Агро» ООО – «Туман-2М» опрыскивательым, прицеп-самосвал дене КАМАЗ-ым; Егоров КФО – пресс-подборщикым; Зайникаев КФО – скоростян плугым, удобренийым шалатымым, Глухов КФО – ПСКУ-5 плугым да шурным эрыктыме ОВС-25 агрегатым.

У техникым налмаш 50 утла млн. теҥгеш шуын.

Окса укелан кӧра шуко озанлык у техникым налын ок керт. Нуно пайдаланымаште лийше техникым налыт. Мутлан, Биктимиров КФО кургым погымо КГ-2-250 комплексым налын, а «Мельник» ООО, Яшкина, Мурзанаева, Вайтиев, Гильмутдинов КФО-влак шурным погымо комбайн-влакым налыныт.

Ты жаплан аграрийыште ик эн тўҥ проблеме – окса ситыдымаш. Тидлан кӧра нуно шергакан, кызытсе жаплан келшен толшо технологий, машина да оборудований-влак дене пайдаланен огыт керт. АПК лизинг ты шотышто полшен кертеш. Лизинг шотеш налме продукций озанлыклан у ялозанлык техникым налаш йӧным пуа, тидыже паша лектышым кўкшемда да бизнеслан парышым ешараш полша.

Пытартыш ийлаште ты йӧн дене Путилов, Калиев КФО-влак пайдаланеныт. Нуно Росагролизинг да АККОР (Российыште кресаньык-фермер озанлык да ялозанлык кооператив-влак ассоциаций) программе-влак почеш техникым налыныт. Нуно АККОР гарантий дене техникым налыт.

Моло компаний-влакат дечат линзинг почеш техникым налаш лиеш. Тиде Ресо-Лизинг, ВТБ-Лизинг, Национальный лизинговый компаний, Уралпромлизинг да молат. Икымшыжын услугыжо дене Зайникаев КФО пайдаланен. Тудо погрузчик да прицеп дене МТЗ-82.1 тракторым налын.

Фотосўретлаште: . ИКЦ-ын инженер-консультантше Ю. Маникаев, механизатор Н. Исашев да “Восход” СХК-ан тўҥ инженерже Е. Зайнетдинов.