Шӱкшондал-влак нерген

Ик суртышто озвате, ялышке лектын коштынат, мом ужмо-колмыжым суртысо еҥ-влаклан ойла: «Ялыште коштын савырнышымат, ик уверым кольым. Шӱкшондал Орика кува колен колтен». Мутшым каласен веле шуктен, вӱдоҥаште мӱгыралтен шортмо йӱк шоктен кодеш. Тиде татыштак омса «лыч-лоч» почын петырлтеш. Омса вишыште 10-11 ияшрак ӱдырын ӱмылкаже койын кодеш. Коҥга пеленысе вӱдан ведрам шындылаш келыштарыме оҥаште Орика шӱкшондалын ӱдыржӧ шинчен. Аваже колымо нерген пален налынат, аважым чаманен лектын куржын. «Йомак» – шукыжо каласен кертеш, – нимогай шӱкшондалат уке!» Йӧра эше тыгайже проста (обыватель) еҥ веле гын. Илыш йӧршын пужла, кунам тыге маншыже кугу тӧра улеш. Теве ик тыгай тӧра партийын центральный комитетыштыже шинчен. НЛО нерген уверым кондышо еҥлан туран кычкырлен: «Вздор! Галлюцинация! Никакого НЛО не существует!» Но ик кастене кугу, вучыдымо томаша лийын каен. Петрозаводск ола ӱмбалне пел кавам петырыше кугытан НЛО кояш тӱҥалын. Шагатат чоло ола ӱмбалне кечен да кояш тӱҥалме семынак, эркын шулен. Тиде НЛО Тблиси ола гычак койын. Но тиде гана тудо шкеже нерген кугу палым коден: оласе пеш шуко квартирылаште тӧрза яндаш 4 см кугытанрак рожым ыштен. Яндаш тыгай рожым ышташ кызыт нимогай инструментат уке. Тиде историй деч вара шанчыеҥ-влак ик йӱк дене каласеныт: «Больше игнорировать существование НЛО не имеем права».

«Шӱкшондал дене НЛО коклаште могай икгайлыкше уло?» – мыланемат кычкырал кертыда. Туге да… Саде НЛО эркын гына кояш тӱҥалын да тыгак койдымо лийын шинчын. Шӱкшондалат шинчашет кояш тӱҥалеш да трук койыдымо лийын шинчеш. Саде НЛО кеч-могай гынат материал гыч ыштыме лиеш ыле гын, тудын нелытше (масса) тӱжем дене тоннышко шуэш ыле. Тудым ола ӱмбалне нимогай чарак, двигатель денат нӧлтен сеҥаш ок лий ыле. Тудын массыже уке. Шӱкшондал денат тугак. Шинчашда коймо верышкыже миен ончеда гын, тудын лавыра ӱмбалнат, лум ӱмбалнат нимогай кышажым огыда уж. Тудынат массыже уке. Тогдайыше еҥ каласа: «Нуно коктынат ик сынан материй гыч улыт». А айдемылан осалым ыштен кертеш мо? Эше кузе! НЛО тӧрза янда-влакым шӱткален. А эше мом шӱткален кертеш? Шӱкшондал гын, айдемым йӧршын пулгаштарен кертеш. Шӱкшондалым сыратенат гын, тудо тыйын чыла пашадым локтылеш, эҥгекым пурта, аварийыш шукта. Эше малымет годым тыйым туге сымыстарен кая, кузе пелашетат туге каньылын ыштен ок керт. Шӱкшондал тӱрлӧ кугытан лиеш: шӱдӧ километр кугытан гыч тар пырче да тулеч изи-влакат лийын кертыт. А изи-влакше тыйын черле верыштет (органыштет) энергиетым кочкын илат. А нуным поктен лукташ йӧнжат уке гаяк. Пӱртӱс дене гармонийыште лийын илаш шӱдат. Тиде годым янлык, пушеҥге-влак, эҥер, кайык-влак нерген ойлат. А шинчаш койдымо, вес сынан материй нерген огытат ойло. Лач тыште мемнан кугу йоҥылышна да ӱскырт улмына. Тидын верчынак илышнам тӧрлен огына керт.

А. Окмакин.