Кремль площадьыште мемнан кундемнан шочшыжо маршироватлен

Москваште Йошкар площадьыште Сеҥымаш парад икымше гана 1945 ий 24 июньышто эртен. Теният тудо, 75 ий гыч, тиде кечынак эртен. Чынжым каласаш гын, тидым коронавирус пандемийлан кӧра ты кечын эртарыме.

Тиде мотор мероприятийым шуко еҥ телевидений гоч ончен. А чыланат огыл паленыт, Кремль площадьыште строй дене роштке тошкалын ошкылын мемнан кундемнан шочшыжо Ахмадиев Джордж маршироватлен. Тидым ме тудын шочшышт-влак деч пален нална.

Мемнан геройнан лӱмжым лудшына-влак лудын лекмеке, тудым США икымше президентше Джордж Вашингтон лӱмеш лӱмдымӧ манын шоналтен кертыт. Уке, тыге огыл. Ачажын лӱмжӧ Георгий, а ялыште тудым чыланат Жора семын сай палат. А аваже – Джера. Джера плюс Жора, икымше икшывышт – Джордж. Мут толмашеш, тудын эше шӱжарже уло. Тудын гын лӱмжӧ проста – Наталья.

Теве тыге Павасола ялыште Джордж лӱман эрге шочын. Павасола школым тунем пытарыме деч вара Уральский кугыжаныш горный университетыште тунемын. Вара Нефтекамск олаште машиностроительный заводышто инженер-конструктор лийын пашам ыштен. Куд ий тунемме жап рвезылан армий деч отсрочкым пуэн. Туге гынат шочмо-кушмо эллан порысым пуыман. Тыге эртыше ийын ноябрьыште Джордж армийыш служитлаш кая. Тунам самырык рвезын вуйыштыжӧ тӱрлӧ шонкалымаш пӧрдын. Мом вара тудлан армий пуа? Паша гыч каяш перна. Ик ий йомеш. А кидыш повесткым налмеке, службым эрташ кӱлмӧ нерген умылен.

А кызыт вара мо? Таче Джордж армий нерген йӧршеш вес семын ойла. Чынжым каласаш гын, служитлаш тӱҥалмыж годым тудлан кечын у распорядкыжлан, построенийлан тунем шуаш неле лийын. Кажне кечын икте, саде ик еҥ-влак. Илен-толын тидланат тунемман, подразделенийыште шке обязанность-влак лектыныт, кечат писын эртен каяш тӱҥалын.

Эше иктым возаш монденам. Джордж 2-шо Таманский дивизийын 1-ше гвардейский мотострелковый полкышто служитла.

– Ойлат, армий гыч эрге-влак пӧръеҥ лийын пӧртылыт, – воза мыланна соцсетьыште Джордж Ахмадиев. – Мый вет рвезак каен омыл. Кызыт службо мыланем – почетан паша, а военный лияш – кугешнышын йоҥга.

Мемнан кундемнан шочшыжын мутшо почеш, армийыште тудлан Кугу Ачамланде сарыште совет калыкын Сеҥымыжлан 75 ияш юбилейжын парадыштыже участвоватлаш йӧн лектын. А вет чыла огыл салтак тушко логал кертеш.

– Мемнам кап-кылым ончен ойырен нальыч. А варажым тренировко мийыме годым ончышт, – ойла Джордж. – Кӧ начар маршироватлен, чылаштымат вигак кораҥденыт. Парад коробко 220 еҥ гыч шоген, а парадыште 200-жо гына участвоватлен, 20 салтак запасыште лийын. Пиалеш, мый запасыш логалын омыл.

Эше тидым палемдаш кӱлеш, мемнан землякна 185 см кӱкшытан. Шарнем, шыжымсе призывыште рвезе-влакым служитлаш колтымо годым, тыште мемнан корреспондетнат лийын, фотосӱретыште 14 рвезе-влак кокла гыч икте, кукшӧ капан, таза рвезе ойыртемалт шога. «Тиде тый отыл?» манын йодмемлан, Джордж тыге возен: «Тиде мый. Мылам тунам йӧндымын чучын. Чыла рвезе-влак кокла капан лийыныт, лач мый веле, шкаф семын».

Йошкар площадьыште Сеҥымаш парад нерген тудо тыге шарналтен ойла: «Мый чот куаныше ыльым. Тидым мут дене гына каласаш ок лий. Теве тый тӱҥ площадьыште шогем, элнан «шӱмыштыжӧ» манын каласаш лиеш. Диктор парад тӱҥалме нерген увертара, чыланат шып шогат. Мемнан элна, шкем верч кугешнымаш, тургыжланымаш. 1000 еҥ гыч шогышо оркестр шокта , тый шонет: «Эн тӱҥжӧ музыкым огыл, а барабаным колышташ, пулашаш гына огыл». «Лач тунам тый умылет, вич тылзе тренироватлалтме жапыште арамлан йол вӱдотызаҥын огыл улмаш …»

Эше тидым палемдаш кӱлеш, мемнан кундемнан шочшыжо Вооруженный вийын Тӱҥ храмжым почмаштат участвоватлен. Кызыт тудо танковый биатлоным эртараш полигоным ямдылымаште улеш.

Чынжымак салтакын илышыже шолеш. Иктаж-могай мероприятий огыл гын, наряд, караул, занятий, увольнений-влак улыт… Туге гынат кызыт Джордж армий нерген йӧршеш вес семын шона:

– Армийыште рвезе-влакын ончыкылык илыш нерген шоналташ жапышт уло, – ойла тудо. – Ме шке мутланна вуйын шогаш тунемына. Тиде кугыеҥын илышышкыже тошкалме жап.